Η ιστορία πίσω από Baba O"riley των The Who

 Η αλήθεια ετυμολογικά σημαίνει κάτι που δεν ξεχνιέται, «α» στερητικό και λήθη. Άρα στην ουσία, αυτό που είναι πραγματικό ή και αληθινό είναι αυτό που μένει στην μνήμη του ανθρώπου. Αυτό σίγουρα είναι ένα τεράστιο όπλο στα χέρια δημαγωγών και χειραγωγών, που βασισμένοι σε αυτό το αξίωμα μπορούν να δημιουργούν φανταστικά πρόσωπα ή και καταστάσεις.  Αλλά όπου υπάρχει σκιά, πάντα υπάρχει και κάποιο φως από πίσω. Και το φως στην συγκεκριμένη περίπτωση, αναλαμβάνουν να δημιουργήσουν οι καλλιτέχνες. Από ζωγράφους που φαντάζονται ιδανικές εικόνες, μέχρι και λογοτέχνες που δημιουργούν φανταστικά πρόσωπα, πρότυπα ικανά να γεννήσουν ιδέες. Αλλά πολλές φορές ο ήρωας ενός καλλιτέχνη είναι μια ένωση πολλών προσώπων, που έχει συναντήσει ο δημιουργός και αυτό μπορεί να φανερωθεί ακόμα και από το όνομα που του δίνει.

Σίγουρα το όνομα Baba O'Riley μοιάζει σαν βγήκε κατευθείαν από κάποιο μυθιστόρημα. Το λογοτεχνικό αυτό όνομα όμως έχει σαν βάση πραγματικά πρόσωπα, που επηρέασαν τον δημιουργό. 

 Το τραγούδι των The Who, που ανοίγει το πέμπτο άλμπουμ τους, το  Who's Next του 1971, ξεκινάει και κάθε νέα εξιχνίαση κάποιου εγκλήματος στην αμερικάνικη σειρά CSI. Αλλά και η ίδια η εξιχνίαση της ιστορίας του τραγουδιού αποτελεί μια πολύ ενδιαφέρουσα διεργασία. Η δημιουργία του Pete Townshend, στην οποία κάνει και φωνητικά εναλλάξ με τον Roger Daltrey,  κρύβει μέσα της, σαν ένα σύμβολο, πολλά γεγονότα και πρόσωπα.

 Το πρώτο πρόσωπο, που κρύβεται στο φανταστικό αυτό όνομα είναι ο Merwan Sheriar Irani ή όπως ήταν γνωστός στους μαθητές, Meher Baba. Ο αυτό-χρισμένος  Αβατάρ, είναι πνευματικός δάσκαλος του κιθαρίστα και είχε πεθάνει δυο χρόνια πριν την κυκλοφορία του τραγουδιού. Η διδασκαλία του γκουρού αποτέλεσε και έμπνευση για τον Bobby McFerrin  στο μεγάλο του χιτ, στα τέλη των ’80, το "Don't worry, be happy" . Το δεύτερο συνθετικό του τίτλου του τραγουδιού  ανήκει στον Terry Riley, έναν μουσικοσυνθέτη, αντιπρόσωπο του μουσικού ρεύματος του μινιμαλισμού. Μπορεί το συγκρότημα να είχε το τίτλο της, τυπικά, πρώτης καθαρά rock μπάντας, αλλά και ντοκτορά στο σπάσιμο δωματίων των ξενοδοχείων, όμως η μουσική τους αναζήτηση δεν σταματούσε. Έτσι ο εν λόγω πιανίστας ήταν από τους κυριότερους μουσικούς οδηγούς του δημιουργού το τραγουδιού, αλλά ακόμα και όλης της μπάντας. Δεν είναι τυχαίο που κάποιες φορές μπαίνουν σε art rock μονοπάτια, όπως στο συγκεκριμένο τραγούδι. Η εισαγωγή του είναι ένα τυπικό δείγμα της δουλειάς, αν όχι αυτούσιο κομμάτι από κάποια σύνθεση του Αμερικανού Riley (Persian Surgery Dervishes).

 Ο τίτλος του τραγουδιού δεν αναφέρεται στους στίχους, αλλά στο ρεφρέν ακούγεται το "Teenage Wasteland". Και με αυτόν τον τίτλο υπήρχε ένα τελείως διαφορετικό, πιθανόν να συμπεριλαμβανόταν και αυτό στην rock opera, για την οποία το προόριζε και ο κιθαρίστας. Ουσιαστικά το Baba O'Riley, σαν σύνθεση ήταν μέρος ενός project, του Lifehouse, που μετά την επιτυχία του Tommy, ήθελε να επαναλάβει. Η πρόταση απορρίφτηκε όπως και το πρωτότυπο ντέμο του τραγουδιού που είχε διάρκεια 9:48. Στην πραγματικότητα ήταν μόνο  σε synthesizer και instrumental το κομμάτι, το οποίο συμπεριλήφθηκε τελικά στο προσωπικό άλμπουμ του Townshend με τίτλο I Am και ήταν αφιερωμένο στον πνευματικό του μέντορα, τον Meher Baba. Αλλά και στο ίδιο το τραγούδι, υπάρχει και ένα φόρος τιμής για τον Ινδό. Συγκεκριμένα στο τελείωμα τραγουδιού, το λεγόμενο coda («ουρά» μιας μουσικής σύνθεσης), υπάρχει ένα σόλο στο βιολί βασισμένο στη παραδοσιακή μουσική της ασιατικής μεγαλο-χώρας. Η ιδέα να μπει το βιολί ήταν του τότε ντράμερ τους  Keith Moon και η εκτέλεση ανήκει στον Dave Arbus, των progressive East of Eden. Στα live, όμως το βιολί αντικαθιστούσε φυσαρμόνικα, που έπαιζε ο Roger Daltrey. Επίσης είναι πρώτη φορά που χρησιμοποιείται synthesizer για να δώσει ρυθμό σε ένα τραγούδι και όχι σαν lead όργανο. Στις ζωντανές τους εμφανίσεις παιζόταν προ-ηχογραφημένο, λόγω τις δυσκολίας να αναπαραχθεί.

 Το Teenage wasteland, που επαναλαμβάνεται συνεχώς στους στίχους αναφέρεται στους έφηβους του Woodstock, που κάποιοι «κάηκαν» από τα πολλά ναρκωτικά σε κείνο το τριήμερο. Ωστόσο  το δίστιχο 'Teenage Wasteland, yes! We're all wasted! παραπέμπει σε κάποια εφηβική γιορτή. Οι υπόλοιποι στίχοι πιθανόν να μιλάνε για τον πόλεμο του Βιετνάμ, από την σκοπιά ενός έφηβου που προσπαθεί να δραπετεύσει από του τους Κομουνιστές του Βόρειου Βιετνάμ προς το διαμελισμένο νότιο, και ξεχωριστό κράτος, τμήμα της πολύπαθης χώρας. Ωστόσο μάλλον είναι το λυρικό μέρος από το Lifehouse project, του οποίου η δράση τοποθετείται στην Σκωτία και ο ήρωας απλά «κατηφορίζει» προς τον νότο να βρει καλύτερη τύχη.

 Εκτός από την γνωστή αστυνομική σειρά, το τραγούδι έχει ντύσει μουσικά πολλές ταινίες. Όπως και γνώρισε αρκετές διασκευές, με πιο καλή αυτή  των Pearl Jam. Ο ίδιος ο Townshend, εξήγησε ότι τα τραγούδια της μπάντας είχαν μουσικό βάθος, γι αυτό έμειναν αναλλοίωτα στον χρόνο, αλλά πάνω απ’ όλα είχαν να προσφέρουν και μια ιδέα, σχεδόν θρησκευτική. 

Από το Rock Overdose

Και τον Jacek Maniakowski